Zihinsel ve bedensel yetersizlik, hiperaktivite ve davranış bozuklukları ve ortopedik ve travmatolojik rahatsızlıklar sadece duruma maruz kalan bireyleri değil onların aile üyelerini de birçok açıdan (ekonomik, sosyal, duygusal vb.) etkilemektedir. Bu durum aile üyelerinde stres faktörünü artırıcı bir unsur olmaktadır. Stres başa çıkılması gereken ciddi bir sorundur. Aksi taktirde ebeveynlerin içinde bulundukları aşırı stres onların daha da yıpranmalarına ve daha ciddi sağlık problemleriyle karşılaşmalarına neden olabilmektedir. Bu bağlamda araştırmada, 7-17 yaş arası özel gereksinime ihtiyacı olan (Zihinsel ve bedensel yetersizlik/hiperaktivite ve davranış bozukluğu, ortopedik ve travmatolojik rahatsızlık tanısı almış) çocukları olan ailelerin psikolojik iyi olma ve başa çıkma yöntemlerinin incelenmesi ve bazı değişkenler açısından (çocuğun yaşı, engel türü, anne babanın cinsiyeti, eğitim düzeyi vb.) farklılaşmaların ortaya koyulması amaçlanmıştır. Katılımcılara ilk bölümünde, Katılımcıların ve çocuklarının demografik ve betimleyici özelliklerinin, ikinci bölümde ise ebeveynlerin başa çıkma yöntemlerinin ele alındığı bir anket uygulanmıştır. Toplanan verilerin analizi kapsamında betimleyici istatistikler ile ebeveynlerin stresle başa çıkma durumlarının bazı değişkenler açısından farklılıklarının tespitine yönelik ANOVA testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonunda, ebeveynlerin sosyo-ekonomik, yaş, eğitim ve cinsiyet değişkenlerinin ve çocukların cinsiyet ve yaş değişkenlerinin ebeveynlerin stresle başa çıkma durumlarında etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Ebeveyn, Stresle Başa Çıkma, Zihinsel Ve Bedensel Yetersizlik, Hiperaktivite, Davranış Bozuklukları

Doi: 10.17359/ACED.201449034

Mental and physical deficiency, hyperactivity and behavior disorders, orthopedic disorders affect not only the individuals subject to this condition, but also their family members in many terms (economic, social and emotional etc.). This condition is an element increasing the stress factor among family members. Stress is a serious problem that should be managed. Otherwise, excessive stress may cause further exhaustion and more serious health problems in parents. In this regard, the aim of this research is to analyze the methods of being psychologically well and coping strategies used by the families having children who require special care (diagnosed with mental and physical deficiency/hyperactivity and behavior disorders, orthopedic disorders) for 7-17 age group, and to reveal differentiations in terms of some variables (child’s age, type of disability, sex of parents, educational background etc.). A two-part questionnaire was applied to the participants. In the first part, demographic and descriptive characteristics of the participants and children are discussed, and the parents’ methods of coping are examined in the second part. Descriptive statistics were used for the analysis of data collected, and ANOVA test was used to identify the differences in the parents’ methods of coping with stress in terms of some variables. At the end of the research, it has been concluded that socio-economic condition, age, education and sex variables of parents, sex and age variables of their children with different deficiencies are effective in coping with stress for parents.

Keywords: Parent, Coping With Stress, Mental And Physical Deficiency, Hyperactivity, Behavior Disorders

Doi: 10.17359/ACED.201449034